گوگرد مایع نوعی گوگرد کشاورزی است که می‌تواند این عنصر مهم را با سرعتی بالا و در هر زمانی از سال به گیاهان برساند. این نوع گوگرد در قیاس با دیگر انواع آن، درصد S کمتری دارد و بسته به نوع و برند کود ممکن است دارای مواد غذایی گوناگونی مانند نیتروژن، پتاسیم یا برخی عناصر ریزمغذی نیز باشد. در هر حالت، این ترکیب گوگردی در کشاورزی به‌عنوان یک منبع غذایی گیاه و همچنین آفت‌کش و تقویت‌کننده گیاه در برابر بیماری‌ها و تنش‌های گوناگون کاربرد دارد.
اهمیت گوگرد و انواع کود گوگردی
گوگرد از عناصر ضروری پرمصرف گیاهان است که در تولید مواد آلی مختلف در گیاه نقش دارد. این مواد در حفاظت از گیاهان در برابر بسیاری از انواع تنش و همچنین افزایش کیفیت محصولات کشاورزی نقش دارند. کشاورزان و باغداران میزان قابل‌توجهی از نیاز گیاهان به این درشت مولکول مغذی را با استفاده از انواع کود گوگردی برطرف می‌کنند. گوگرد کشاورزی از نظر منشا به انواع معدنی و پالایشگاهی (نفتی یا گازی) تقسیم می‌شوند.
نوع معدنی به دلیل خلوص پایین و داشتن مواد همراه مضر همچون آلومینیوم، برای گیاه، خاک و محیط زیست چندان مناسب نیست. کودهای گوگردی از نظر حالت فیزیکی به‌شکل جامد (پودری، گرانوله، پاستیلی) و مایع عرضه می‌شود. کود گوگرد مایع خلوص کمتری دارد؛ ولی درصد خلوص انواع جامد بسیار بالا (۹۹%) است. کاربرد نوع مایع آسان‌تر است اما کارایی آن از نظر اصلاح خاک با انواع جامد تفاوت دارد؛ یعنی تقریباً نقشی در اصلاح خاک ندارد.
گوگرد مایع چیست؟
گوگرد مایع نوعی کود کشاورزی دارای سولفور است که اهداف اصلی کاربرد آن شامل تغذیه گیاه و افزایش مقاومت آن در برابر آفات و بیماری‌هاست. این نوع کود گوگردی ممکن است مواد مغذی دیگری مانند نیتروژن، پتاسیم آهن، منگنز و روی و… داشته باشد که در بهبود تغذیه و سلامت گیاه و کیفیت محصول آن مؤثر است. به دلیل خلوص پایین (درصد گوگرد کم) و داشتن برخی مواد همراه، ممکن است این کود برای خاک و اصلاح ساختمان آن مناسب نباشد. از شناخته‌شده‌ترین انواع کود گوگرد مایع می‌توان به تیوسولفات آمونیوم، تیوسولفات پتاسیم و تیوسولفات کلسیم اشاره کرد.
خواص گوگرد مایع
مهم‌ترین تأثیرات گوگرد مایع بر گیاهان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- مبارزه با آفات
- کمک به رشد و نمو گیاه
- افزایش میزان و کیفیت محصول
- کنترل بیماری‌های پس از برداشت
- شرکت در روند تولید کلروفیل (سبزینه)
- کنترل بیماری‌های قارچی همچون پوسیدگی، سفیدک، زنگ و کپک
- تولید مواد آلی مانند اسیدهای آمینه و پروتئین‌ها و نیز چربی و ویتامین‌ها
- کاهش تنش اکسیداتیو با تحریک و فعال کردن برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی
- افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های غیرزنده (سرما، اختلاف زیاد دمای شب و روز و…)
- بهبود ویژگی‌های کیفی محصولات کشاورزی از نظر بو، مزه، رنگ، قوام، درصد روغن (در دانه‌های روغنی) و قابلیت فرآوری (بهبود قابلیت آردشدن گندم و پخت آن)
- کمک به گسترش سیستم ریشه‌ای و بهبود جذب مواد غذایی از خاک به‌ویژه جذب آسان‌تر عناصری مانند فسفر، نیتروژن، پتاسیم، آهن، کبالت، منگنز و روی
زمان استفاده از گوگرد مایع
با توجه به نقش گوگرد در تغذیه و تقویت گیاهان، کاربرد انواع کود گوگردی در هر فصل و زمانی از سال برای گیاه مفید خواهد بود. بنابراین به‌سختی می‌توان مناسب‌ترین زمان استفاده از گوگرد مایع را تعیین کرد. شما می‌توانید از آغاز فصل رشد تا هنگام تشکیل میوه و پس از آن، و همچنین هنگام حمله آفات و عوامل بیماری‌زا به گیاه از گوگرد استفاده کنید. افزون بر بهبود وضع تغذیه‌ای و ایمنی گیاه در این مواقع، گوگرد مایع و نیز پودری به رفع نشانه‌های کمبود این عنصر در گیاه کمک می‌کند.
با این همه، بهترین زمان مصرف گوگرد مایع وقتی است که در افزایش تناژ و کیفیت محصول بیشترین تاثیرگذاری را دارد و همچنین می‌تواند مقاومت گیاهان را افزایش دهد. بر این اساس، توجه به کوددهی با گوگرد در این زمان‌ها مهم‌تر است:
- پیش از گلدهی
- پس از تشکیل میوه
- هجوم آفت و ابتلا به بیماری
- بروز نشانه‌های کمبود گوگرد در گیاه
میزان و شیوه مصرف گوگرد مایع
از گوگرد مایع می‌توانید به‌صورت کودآبیاری و محلول‌پاشی استفاده کنید. این کود برای بهبود کیفیت و عملکرد انواع محصولات زراعی و باغی مانند برنج، گندم، ذرت، یونجه، سیب‌زمینی، پیاز، چغندر، خیار، گوجه فرنگی، انگور، پسته و… کاربرد دارد. برای تعیین میزان کود مصرفی و شیوه و زمان محلول‌پاشی یا افزودن کود به آب آبیاری باید به دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی توجه کنید. افزون بر این، توصیه مشاوران کشاورزی را جدی بگیرید؛ آنها متناسب با هدف کوددهی و نیاز گیاهان، نکات لازم را یادآوری خواهند کرد.
| نوع محصول | محلول‌پاشی | کود آبیاری |
| زراعی | 1-2 لیتر در هر هکتار | 4-5 لیتر در هر هکتار |
| باغی | 1-2 لیتر در هزار لیتر آب | 5-7 لیتر در هکتار |
محلول‌پاشی گوگرد مایع
محلول‌پاشی را در هر دوره رشدی، از پیش تا پس از گلدهی و دوره‌های حساسی مانند شکل‌گیری میوه می‌توانید انجام دهید. ولی این کار در هنگام گلدهی باعث اختلال در فرآیند گرده‌افشانی و تولید میوه می‌شود. پس از این دوره و هنگام تشکیل میوه نیاز است حداقل ماهی یکبار محلول‌پاشی تکرار شود. اوایل صبح و نیز عصرها زمان مناسبی برای این کار است و ماندگاری محلول روی گیاه تا زمان جذب، بهتر خواهد بود. زمانی محلول‌پاشی کنید که مطمئنید تا 48 ساعت پس از آن باران نخواهد بارید. هنگام محلول‌پاشی به‌ویژه با کودهایی مانند تیوسولفات آمونیوم مراقب سوختگی برگ در اثر تماس مستقیم احتمالی با برگ‌‌ها باشید.
بهترین گوگرد مایع
معیار انتخاب کود گوگردی مایع با توجه به هدف کشاورزان، نوع محصول، شرایط آب‌وهوایی و وضعیت خاک و گیاهان می‌تواند متفاوت باشد. با این همه، کودهایی با ویژگی‌های زیر، کارایی بیشتر و اثر بهتری دارند:
- کیفیت بالاتر
- قیمت مناسب
- خلوص (درصد گوگرد) بالاتر
- فرم رقیق (برای کاربرد ساده‌تر)
- محصول برندهای شناخته‌شده‌تر
- دارای مواد همراه مورد نیاز گیاهان هر باغ و مزرعه خاص
ناگفته نماند، اگر اثرگذاری سریع‌تر برایتان مهم است، می‌توانید از کودهای تهیه شده با فناوری نانو استفاده کنید. به دلیل کوچک بودن ذرات، سریع و ساده‌تر جذب می‌شوند.
ترکیبات گوگرد مایع
ترکیبات سازنده گوگرد مایع بسته به نوع آن متفاوت است. این کودها ممکن است 20 تا 80 درصد گوگرد داشته باشند. به‌عنوان مثال، یک نوع کود گوگرد مایع پایه پتاسیم می‌تواند 20% پتاسیم محلول (K2O) و همان میزان گوگرد محلول (S) داشته باشد، درحالی‌که کلسیم محلول (CaO) و گوگرد کود گوگرد مایع پایه کلسیم به ترتیب 10 و 20% است. همچنین در فرمولاسیون برخی از این کودها از مواد آلی مانند هیومیک‌اسید و فولویک‌اسید استفاده می‌شود.
سؤالات متداول
گوگرد مایع بهتر است یا پودری؟
بسته به نیاز و شرایط خاک و گیاه یکی ممکن است بر دیگری اولویت داشته باشد. مثلاً در خاک‌های اسیدی که نیاز به جذب آهسته است، گوگرد پودری خوب است اما در شرایط نیاز فوری به گوگرد چه برای تغذیه یا جبران کمبود غذایی و چه مبارزه با آفات و بیماری‌ها بهتر است با صلاحدید کارشناس کشاورزی، از گوگرد مایع استفاده کنید.
دلایل محبوبیت و مزایای گوگرد مایع چیست؟
کاربرد آسان، امکان استفاده در زمان‌های مختلف مانند دوره‌های حساس رشدی یا مرحله آماده‌سازی خاک پیش از کشت، اثرگذاری سریع در رفع نیاز گیاه به گوگرد، بهبود رشد و کیفیت محصول، افزایش ماندگاری محصول، کاهش تجمع نیترات در گیاه، پیشگیری از بیماری‌ها، دفع بسیاری از حشرات و جلوگیری از تخم‌ریزی آنها، سمیت کمتر نسبت به سایر آفت‌کش‌های شیمیایی، کاهش مصرف سموم دفع آفت و بیماری و جلوگیری از آسیب به حشرات مفیدی مانند کفشدوزک‌ها، بالتوری‌ها و…
تفاوت گوگردهای جامد با یکدیگر و با گوگرد مایع در چیست؟
انواع کود گوگرد جامد با یکدیگر تفاوت ساختاری ندارند ولی گوگرد پودری به دلیل اندازه کوچکتر ذرات، ساده‌تر در خاک پخش می‌شود. انواع گرانوله و پاستیلی برای سهولت مصرف به این شکل تولید می‌شوند. نوع مایع به‌ویژه انواع نانو، جذب بسیار آسان و سریع‌تری دارند.
سخن پایانی
گوگرد مایع از انواع گوگرد کشاورزی است که به دلیل فرم مایع، زودتر جذب گیاه می‌شود. استفاده از این کود به‌شکل کودآبیاری و محلول‌پاشی، در هر مرحله‌ای از رشد گیاه، می‌تواند مفید باشد و به رفع کمبود گوگرد، افزایش سلامت گیاه و محصول و نیز بهبود عملکرد آن می‌انجامد. البته به شرط آنکه نکات مربوط به دوز مصرف و سایر شرایط را رعایت کنید.
منابع:
